Elizabeth Badreddine Hoe ziet volgens jou de ideale leider eruit? De ideale leider…
- is zelfzeker?
- kent het antwoord op alle vragen?
- heeft een kristalheldere visie op de toekomst?
- heeft de situatie te allen tijde onder controle?
De ideale leider is een mythe
Deze versie van een ideale leider legt de lat heel hoog voor de leidinggevende. Die moet namelijk alle antwoorden kennen zoals een topexpert. Tegelijkertijd mag die niet twijfelen aan zichzelf, neemt hij/zij snel beslissingen en allemaal in lijn met de perfecte strategie die nooit wijzigt. Ah ja, want ze was perfect vanaf het begin. Je merkt mijn cynisme waarschijnlijk wel…
Deze versie maakt ook dat potentiële toekomstige leidinggevenden de sprong misschien niet durven wagen omdat ze denken dat ze nooit aan al die verwachtingen kunnen voldoen.
News flash! Deze alleswetende, uber-zelfzekere leider is een mythe… Hij/zij bestaat niet. En maar goed ook. Want we weten ondertussen ook dat teamleden daar niet naar op zoek zijn. Hoe inspirerend is het trouwens echt om op te kijken naar iemand die nooit fouten maakt en buiten bereik lijkt?
Verschillende soorten leiders met kwetsbaarheid als superkracht
In de realiteit zien we dat er verschillende soorten leiders zijn, die elk op hun eigen manier kunnen inspireren, leiden, ondersteunen. In mijn blog rond leiderschapsstijlen kan je lezen hoe ik vroeger dacht dat ik alles moest weten. En hoe dit druk legde op mezelf maar ook het team onvoldoende uitdaagde. Los van leiderschapsstijl weten we ondertussen ook dat er heel veel te winnen valt wanneer je je als leidinggevende kwetsbaar opstelt.
Tijdens een opleiding die ik volgde aan de London Business School, leerde ik Prof. Dan Cable kennen. Hij doet onderzoek naar leadership mindset & employee engagement. Onlangs publiceerde hij een artikel in Forbes rond kwetsbaar leiderschap. Hoe je kwetsbaarheid als leider kan omarmen en hoe je anderen kan inspireren om hetzelfde te doen. Uit zijn jarenlange onderzoek komt naar voren dat het voor leidinggevenden veel meer rendeert om “zelfverzekerde kwetsbaarheid” te tonen dan een alleswetend rolletje te spelen. Kwetsbaarheid als een superkracht dus!
Wat is zelfverzekerde kwetsbaarheid ?
Prof. Dan Cable omschrijft zelfverzekerde kwetsbaarheid als volgt:
“Je bent zelfverzekerd genoeg om jouw fouten & beperkingen te erkennen en te benoemen. Je weet dat dit geen afbreuk doet aan jouw waarde & kwaliteiten.”
Prof. Dan Cable
Wanneer leiders tonen dat ze
- zelf met veel uitdagingen worden geconfronteerd
- vaak nieuwe dingen proberen
- hierin regelmatig falen
- en uiteindelijk toch tot resultaat komen
dan zijn teamleden meer geneigd om zelf nieuwe dingen te proberen. Ze accepteren sneller dat falen erbij hoort om tot succes te komen. Ze voelen zich gesterkt en in een veilige omgeving om te experimenteren. Dit leidt dan weer tot meer innovatie, creativiteit en initiatief.
Bovendien, wanneer je als leider toegeeft dat je het antwoord niet kent, creëert dit ook de mogelijkheid om anderen uit te nodigen om hun ideeën te delen. Kwetsbaarheid is als het ware een accelerator voor je bedrijf.
Kwetsbaarheid vraagt moed
Het tonen van je kwetsbaarheid is zeker en vast niet gemakkelijk om te doen als leider. Het vraag moed om jouw fouten en beperkingen te tonen. Er heerst ook een onderliggende angst dat het tonen van je fouten, beperkingen & zwaktes ervoor zorgt dat je teamleden je minder competent gaan vinden. Uit onderzoek blijkt dat dit niet het geval is. Integendeel, het geeft de anderen juist het vertrouwen om zelf ook kwetsbaarder te zijn en meer te delen.
Als we erbij stil staan is het eigenlijk ook absurd om te verwachten dat een leider geen zwakke punten heeft, altijd alles vanaf de 1e keer kan en alle antwoorden heeft klaarliggen. Van onze kinderen aanvaarden we dat ze niet meteen kunnen stappen, praten of zelfstandig kunnen eten. Waarom zouden we dat dan niet aanvaarden van volwassenen? Zeker in een wereld die aan een snel tempo verandert.
Hoe begin je eraan?
Prof. Dan Cable ziet 3 manieren voor leiders om zelfverzekerde kwetsbaarheid te tonen:
- Via taal
- Door het delen van hun eigen ontwikkelingstraject
- Door morele bescheidenheid
1. Via taal
De manier waarop je spreekt over dingen zoals falen, bepaalt welke kleur je eraan geeft. Wanneer je falen bestempelt als iets negatiefs, dan krijgt het ook een negatieve lading.
Door dingen te zeggen zoals “ons brein is een spier dat sterker wordt door te oefenen”, geven leiders het signaal dat door dingen te proberen we vooral kunnen leren. Door steeds opnieuw te benoemen dat dingen proberen, fouten maken en ervan leren iets positief is, wordt dit een gemeenschappelijk geloof.
Hervorm “ik kan het niet” of “het is mislukt” naar “ik ben nog aan het leren” of “we hebben de code nog niet helemaal gekraakt maar komen steeds dichterbij”.
2. Door het delen van je eigen ontwikkelingstraject
We spreken vaak over “lead by example” en dat is bij kwetsbaarheid niet anders. Het is enorm krachtig wanneer een leidinggevende zijn/haar eigen struggles deelt, toont dat hij/zij het ook niet altijd weet en geconfronteerd is geweest met verandering en onzekerheid. Zeker wanneer dit gepaard gaat met wat ze hieruit geleerd hebben. Dit is een manier om psychologische veiligheid te creëren voor teamleden en kwetsbaarheid te normaliseren. Vaak is het ook makkelijker om iets kwetsbaar te delen over een afgerond hoofdstuk dan het delen dat je midden in een storm zit. Doordat jouw leermoment in het verleden ligt kan je ook zien tot wat een bepaalde ervaring geleid heeft. Bied ook een luisterend oor wanneer je teamleden hun eigen ontwikkelingstraject met jou willen delen. Bevraag hen over wat zij daaruit hebben geleerd.
3. Door morele bescheidenheid
Tenslotte kunnen leiders kwetsbaarheid tonen via morele bescheidenheid. Dit doe je door je bewust te zijn van een moment waarop je fouten hebt gemaakt in een ethische kwestie of door te tonen dat je openstaat voor feedback van anderen. Uit onderzoek van Bradley Owens in 2019 weten we dat werknemers minder geneigd zijn om zich onethisch te gedragen wanneer leidinggevenden openlijk hebben toegegeven dat ze zelf fouten hebben gemaakt in het verleden rond ethische kwesties.
Bescheidenheid, net zoals kwetsbaarheid, is niet altijd gemakkelijk maar toont wel de juiste weg voor je teamleden.
Durf te leiden met kwetsbaarheid
Ook al heb je niet alle antwoorden en voel je je soms onzeker, toch is het belangrijk dat je als leidinggevende blijft leiden. Accepteer dat je niet alles weet en dat je de situatie niet 100% onder controle hebt. Ga in gesprek met je teamleden vanuit een open, nieuwsgierige houding. Neem beslissingen op basis van informatie die je wél beschikbaar hebt. Het moet niet perfect te zijn maar je team verwacht wel dat jij je rol als leider blijft opnemen binnen jouw mogelijkheden.
Meer weten over kwetsbaarheid?
Naast prof. Dan Cable, is ook Brené Brown erg gekend voor haar onderzoek naar kwetsbaarheid. Op Netflix kan je de documentaire “Brené Brown: the call to courage” bekijken. Ze heeft ook meerdere boeken geschreven, waaronder Durf te leiden.
Samen aan de slag?
Wil je graag samen aan de slag om jouw leiderschap verder te ontwikkelen? Bekijk mijn aanbod en neem contact met me op zodat we samen kunnen bekijken wat het beste bij jou past.
